english version

19-03-2023

08-02-2008

wersja polska

Antoni Wajszczuk (1591)
bojowiec PPS pod wodza Marszałka J. Piłsudskiego - zesłany na katorgę w 1906 r.


Poniżej jest podany w całości artykuł z kwartalnika "Teka Zamojska", zeszyt 3, 1938 r. na temat "Bitwy pod Zwierzyńcem w1906 r." Jest w nim opisana postać, działalność i losy niejakiego Antoniego Wajszczuka z Sitańca, młodego "bojowca" Organizacji Bojowej PPS - niepodległościowej organizacji (http://pl.wikipedia.org/wiki/Organizacja_Bojowa_PPS) utworzonej i kierowanej w tym okresie przez późniejszego Marszałka i Naczelnika Państwa Polskiego, Józefa Piłsudskiego. (http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski&oldid=278709252).
Czasopismo to i artykuł zostały odnalezione w Bibliotece Narodowej w Warszawie przez naszego przyjaciela i bliskiego współpracownika, Władysława Sobeckiego.

We wczesnym okresie naszych badań genealogicznych, podczas któregoś ze spotkań z członkami Gałęzi Zamojskiej ktoś wspomniał, ze przed Druga Wojna Światową została opublikowana w Zamościu jakaś książka "o Wajszczukach". Były to osoby należące do ówczesnego młodego pokolenia i nikt nie wiedział, czy nie pamiętał szczegółów - "obiło się im o uszy"! Podobno byli tam opisani jacyś Wajszczukowie aresztowani przez Kozaków przed, czy w czasie Pierwszej Wojny Światowej za działalność anty-rosyjska i niepodległościowa. Zostali oni wywiezieni na Sybir i ślad po nich zaginął. Podano nam wówczas imiona Antoniego (0449) i Pawła (0450), synów Pawła (0404) z Sitańca - (https://www.wajszczuk.pl/polski/drzewo/zamojszczyzna_pawel.htm#0449) - daty ich urodzenia nie były znane i przypuszczano, ze ich aresztowanie (i śmierć) miały miejsce w 1919 roku (w czasie wojny polsko-bolszewickiej)? Dalsze poszukiwania i wywiadywanie się były bez rezultatów.

Przegląd ksiąg parafii Sitaniec w sierpniu 2006 roku (za lata 1872-1905) w Archiwum Państwowym w Zamościu udokumentował narodziny trzech najstarszych synów tegoż Pawła (0404) - pierwszy z nich, Antoni urodził się w 1883 r. i zmarł w 1886 r. Po nim urodził się w 1885 r. Piotr (a nie Paweł!) - nadal nic o nim nie wiadomo! W 1888 roku urodził się następny syn, któremu nadano również imię Antoni (aby uczcić poprzednio zmarłego?). Wszystko wskazuje na to, ze jest to Antoni opisany w poniższym artykule.

(Pozostają jeszcze do ustalenia losy jego starszego brata Piotra. Losy kolejnych dzieci Pawła i ich rodzin są nam naogol znane - oprócz Jerzego ur. w 1895 r.)
 

 

St. Andrzej Radek. Bitwa pod Zwierzyńcem w 1906 r.; TEKA ZAMOJSKA, zeszyt 3, rocznik 1, Zamość 1938


Przygotowali: Waldemar J Wajszczuk & Paweł Stefaniuk 2023
e-mail: drzewo.rodziny.wajszczuk@gmail.com